Thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ cây trồng khỏi sâu bệnh, giúp tăng năng suất và chất lượng sản phẩm nông nghiệp. Để phù hợp cho từng loại cây trồng, giai đoạn phát triển của cây, phương pháp canh tác,… người ta đã tạo ra rất nhiều dạng thuốc khác nhau. Do đó, việc bà con nông dân hiểu để lựa chọn dạng bào chế thuốc BVTV phù hợp là rất quan trọng.
Bài viết này sẽ giúp bà con so sánh ưu, nhược điểm, cách sử dụng hiệu quả và dụng cụ cần thiết cho các dạng bào chế thuốc BVTV phổ biến, bao gồm dung dịch, nhũ tương, bột, hạt và viên.
Bảng so sánh tóm tắt ưu nhược điểm của các dạng bào chế thuốc bảo vệ thực vật
Mỗi dạng thuốc bảo vệ thực vật sẽ có các ưu điểm khác nhau. Tùy theo điều kiện sử dụng, có thể mang lại hiệu quả cho cây trồng của bà con.
| Dạng bào chế | Ưu điểm | Nhược điểm |
| Dung dịch | Dễ pha chế, hiệu quả nhanh | Dễ bay hơi, dễ bị ảnh hưởng bởi điều kiện môi trường |
| Nhũ tương | Ít độc hại, hiệu quả cao | Dễ cháy nổ, giá thành cao |
| Bột | Dễ bảo quản, giá thành rẻ | Khó pha chế, hiệu quả chậm |
| Hạt/ Viên | Dễ sử dụng, hiệu quả kéo dài, An toàn, hiệu quả cao | Dễ bị ảnh hưởng bởi điều kiện môi trường. Giá thành cao, dễ bị ảnh hưởng bởi điều kiện môi trường |
1. Thuốc bảo vệ thực vật dạng Dung dịch
Thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) dạng dung dịch là hỗn hợp gồm một hoặc nhiều hoạt chất BVTV được hòa tan trong dung môi, thường là nước. Dung dịch thuốc BVTV có thể ở dạng lỏng hoặc sệt,
-
Dạng bào chế:
- Dung dịch đậm đặc: Dạng lỏng, có thể hòa tan trong nước.
- Dung dịch loãng: Dạng lỏng, đã được pha sẵn với nước.
-
Ưu điểm:
- Dễ pha chế và sử dụng.
- Tan nhanh trong nước, tạo dung dịch đồng nhất.
- Hiệu quả phòng trừ sâu bệnh nhanh.
-
Nhược điểm:
- Dễ bay hơi, dễ bị ảnh hưởng bởi điều kiện môi trường.
- Dễ gây ô nhiễm môi trường.
- Giá thành cao hơn so với các dạng bào chế khác.
-
Cách sử dụng hiệu quả:
- Pha loãng dung dịch theo hướng dẫn sử dụng.
- Sử dụng bình phun để phun đều lên cây trồng.
- Phun vào lúc trời râm mát, không có gió mạnh.
-
Dụng cụ cần thiết:
- Bình phun thuốc.
- Găng tay, khẩu trang.
- Quần áo bảo hộ.
-
Lưu ý:
- Dung dịch dễ bay hơi, nên sử dụng ngay sau khi pha.
- Cẩn thận khi pha chế và sử dụng để tránh tiếp xúc trực tiếp với da và mắt.
2. Thuốc bảo vệ thực vật dạng Nhũ tương
Thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) dạng nhũ tương là hỗn hợp gồm hai chất lỏng không hòa tan vào nhau, được trộn lẫn với nhau bằng cách sử dụng một chất nhũ hóa. Chất nhũ hóa giúp phân tán các giọt của một chất lỏng (pha trong) vào chất lỏng khác (pha ngoài) tạo thành hệ nhũ tương.
-
Dạng bào chế:
- Nhũ tương dầu trong nước (EW): Dạng lỏng, có thể pha loãng với nước.
- Nhũ tương nước trong dầu (EC): Dạng lỏng, không hòa tan trong nước.
-
Ưu điểm:
- Pha với nước dễ dàng, tạo thành hỗn hợp đồng nhất.
- Ít độc hại cho người và môi trường.
- Hiệu quả phòng trừ sâu bệnh cao.
-
Nhược điểm:
- Dễ cháy nổ.
- Dễ bị phân hủy bởi ánh sáng.
- Giá thành cao hơn so với dạng bột.
-
Cách sử dụng hiệu quả:
- Lắc kỹ chai trước khi sử dụng.
- Pha loãng nhũ tương theo hướng dẫn sử dụng.
- Sử dụng bình phun để phun đều lên cây trồng.
- Phun vào lúc trời râm mát, không có gió mạnh.
-
Dụng cụ cần thiết:
- Bình phun thuốc.
- Găng tay, khẩu trang.
- Quần áo bảo hộ.
-
Lưu ý:
- Nhũ tương dễ cháy nổ, nên cẩn thận khi sử dụng.
- Không pha nhũ tương EC với nước cứng.
3. Thuốc bảo vệ thực vật dạng Bột
Thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) dạng bột là hỗn hợp gồm một hoặc nhiều hoạt chất BVTV được trộn lẫn với các chất phụ gia khác ở dạng bột mịn.
-
Dạng bào chế:
- Bột mịn: Dạng bột mịn, dễ dàng pha với nước.
- Bột tan: Dạng bột tan nhanh trong nước.
-
Ưu điểm:
- Dễ bảo quản, vận chuyển.
- Giá thành rẻ.
- Ít độc hại cho người và môi trường.
-
Nhược điểm:
- Khó pha chế, dễ vón cục.
- Dễ bị ảnh hưởng bởi điều kiện môi trường.
- Hiệu quả phòng trừ sâu bệnh chậm hơn so với dạng dung dịch và nhũ tương.
-
Cách sử dụng hiệu quả:
- Pha loãng bột theo hướng dẫn sử dụng.
- Sử dụng bình phun để phun đều lên cây trồng.
- Phun vào lúc trời râm mát, không có gió mạnh.
-
Dụng cụ cần thiết:
- Bình phun thuốc.
- Găng tay, khẩu trang.
- Quần áo bảo hộ.
-
Lưu ý:
- Bột dễ vón cục, nên pha chế cẩn thận.
- Tránh để bột dính vào da và mắt.
4. Thuốc bảo vệ thực vật dạng Viên/hạt
Thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) dạng viên/hạt là dạng bào chế mới được sử dụng ngày càng phổ biến trong nông nghiệp. Dạng bào chế này có nhiều ưu điểm so với các dạng bào chế truyền thống như dạng dung dịch, nhũ tương và bột.
-
Dạng bào chế:
- Có thể rải trực tiếp lên cây trồng hoặc hòa tan trong nước để phun xịt. Hoạt chất BVTV được giải phóng từ từ từ viên/hạt, do đó hiệu quả phòng trừ sâu bệnh kéo dài hơn so với các dạng bào chế khác.
-
Ưu điểm:
- Dễ sử dụng, rắc trực tiếp lên cây trồng.
- Ít độc hại cho người và môi trường.
- Hiệu quả phòng trừ sâu bệnh kéo dài.
-
Nhược điểm:
- Dễ bị ảnh hưởng bởi điều kiện môi trường.
- Hiệu quả phòng trừ sâu bệnh chậm hơn so với dạng dung dịch, nhũ tương và bột.
-
Cách sử dụng hiệu quả:
- Rắc hạt trực tiếp lên cây trồng hoặc hòa với nước để phun.
- Sử dụng vào lúc trời râm mát, không có gió mạnh.
-
Dụng cụ cần thiết:
- Găng tay, khẩu trang.
- Quần áo
Để sử dụng thuốc bảo vệ thực vật hiệu quả, an toàn
Sử dụng thuốc BVTV:
Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trước khi dùng
Bao gồm thông tin về liều lượng, cách pha chế, thời gian phun xịt, thời gian cách ly, các biện pháp bảo hộ lao động,…
Sử dụng đúng liều lượng
Không sử dụng quá liều lượng khuyến cáo, vì có thể gây hại cho cây trồng, ảnh hưởng đến môi trường và sức khỏe con người.
Pha chế thuốc đúng cách
Pha thuốc theo hướng dẫn sử dụng, sử dụng nước sạch để pha thuốc.
Phun xịt thuốc vào thời điểm thích hợp
Nên phun xịt thuốc vào lúc trời râm mát, không có gió mạnh, không mưa.
Mang đồ bảo hộ lao động khi sử dụng thuốc
Bao gồm quần áo bảo hộ, khẩu trang, găng tay, kính bảo hộ,…
Tuân thủ thời gian cách ly
Không thu hoạch hoặc sử dụng sản phẩm nông nghiệp trước thời gian cách ly ghi trên hướng dẫn sử dụng.
Bảo quản thuốc BVTV
Bảo quản thuốc nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp
Nhiệt độ cao và ánh nắng trực tiếp có thể làm giảm chất lượng thuốc.
Bảo quản thuốc xa tầm tay trẻ em và người không có chuyên môn
Thuốc BVTV có thể gây độc hại nếu không được sử dụng đúng cách.
Bảo quản thuốc trong bao bì gốc
Bao bì gốc ghi đầy đủ thông tin về thuốc, giúp sử dụng thuốc an toàn và hiệu quả.
Không sử dụng thuốc BVTV đã hết hạn sử dụng
Thuốc BVTV hết hạn sử dụng có thể giảm hiệu quả và gây hại cho cây trồng.
Hy vọng các thông tin trên đây đã giúp bà con hiểu rõ hơn so sánh ưu, nhược điểm, cách sử dụng hiệu quả và dụng cụ cần thiết cho từng loại thuốc BVTV như dung dịch, nhũ tương, bột, hạt và viên. Chúc bà con sử dụng hiệu quả để có mùa màng bội thu.
